Vajinismus, vajinal giriş düşüncesi veya girişimi karşısında gösterilen, istem dışı, bedensel ve ruhsal tepkiler (özellikle vajina çevresindeki kasların kasılması, kendini geri çekme, partnerini itme, sıkıntı hissi, ağlama vb.) olarak tanımlanmaktadır.

Bir tür fobik reaksiyondur. Diğer fobik (aşırı korku duyulan) bozukluklarda olduğu gibi kişi çoğu zaman bu durumun abartılı ve anlamsız bir tepki olduğunun farkında olabilir. Ancak tepkilerine engel olamaz. Her zaman aşırı korku, kaygı ve endişe gibi duyumlar bilinç düzeyinde (farkındalık) olmasa bile KORKULAN DURUM (cinsel birleşme düşüncesi, girişimi ya da jinekolojik muayene) ile karşılaşıldığında bedensel (KASILMA, TİTREME, İSTEMSİZ HAREKET VE DAVRANIŞLAR) ve ruhsal (SIKINTI artışı) tepkiler ortaya çıkar.

• Vajinismus oluşumuna birden çok etkenin neden olduğu artık modern bilimsel literatürde kabul edilmektedir:

• Kişinin ruhsal yapısına özgü duyarlılık (hemen çoğu kişide herhangi bir durumdan korku duyma eğilimi bulunmaktadır. Bazı kişilerde de cinsel birleşmeye ilişkin kişiye özgü korku tepkisi öğrenilmiş olabilir).

• Kültüre özgü nedenler: cinsel mitler (yanlış inanışlar, kalıplaşmış ön-yargılar), cinsellik konusunda geleneksel yaklaşımlar (bekarete verilen önem ve değer, erkek ve kadın rollerine yüklenen farklı anlamlar gibi), yetiştirime tarzı, dini inanışların etkisi.

• Cinsel bilgilenme ve eğitimdeki yetersizlikler. -

• Daha derin psikolojik nedenler (ruhsal-iç dünyaya ait- çatışmalar, psikoseksüel gelişim dönemlerinde yaşanan aksamalar).

• Cinsel travmalar: gelişim dönemlerinde maruz kalınan taciz veya kötüye kullanım.

Kesinlikle hayır. Kızlık zarı hakkında, toplumda yaygın olan, yanlış inanışlar fiziksel engel değil ama RUHSAL AÇIDAN ENGEL oluşturmaktadır.

Çoğu kişi, kızlık zarı ve ilk cinsel birleşme sırasında yaşanacak süreç hakkında yanlış, abartılı, korku ve endişe kaynağı olan ‘kulaktan dolma’ bilgilere sahiptir. Kulaktan kulağa yayılan, korku, endişe hatta dehşet duygularına neden olan ve daha çok “şiddet” içeren sözler şöyledir: “ilk ilişki sırasında, kadın cinsel organı vajina girişini bir perde gibi kapatan ZAR, erkek cinsel organı penisin zorlayışıyla yırtılır, parçalanır, bozulur ve çok kanama olur”. Bu sözler kadınlar için olduğu kadar erkekler için de korku ve belirsizlik kaynağıdır.

Erkek, ilk ilişki sırasında eşine/partnerine “acı vereceğini” düşünmektedir. Dolayısıyla çoğu zaman, korku ve kaygı dolu bir bekleyiş içinde olan kadın ve eşinin yüzünde korku dolu ifadeyi hisseden erkek, ne yapacaklarını şaşırmış, çaresizlikle belirsizlik arasında bocalayan bir çift haline gelmişlerdir.

Doğru bilgiler şunlardır: Tıp dilinde “himen” olarak adlandırılan kızlık zarı cinsel birleşme için fiziksel engel oluşturmaz. Vajinayı bir perde gibi kapatmaz. İlk birleşme ile kızlık zarında oluşan yırtılma değildir. İlk birleşmede, kanama ve acı hissi olursa, bu kızlık zarı kaynaklı değildir. İlk cinsel birleşme herkeste kanamaya neden olmayabilir, her 10 kişiden 4 kişide hiç kanama görülmez. İlk birleşme sonrası kanama olması BEKARET göstergesi değildir.

Vajinismus her kültürde ve toplumda görülebilmektedir. Ancak bilimsel araştırmalar göstermektedir ki: doğu ülkelerinde batı ülkelerine oranla daha yaygın görülür. Eğitim düzeyi yükseldikçe tedavi için başvurma ve yardım arayışında artış gözlenmekte bu durum eğitim düzeyi yüksek kişilerde vajinismusun sık görüldüğü gibi yanlış bir izlenime sebep olmaktadır. Tedavi için başvuranların çoğunluğunda geçmişlerinde özgül bir neden (cinsel travma vb) saptanmaz.

Cinsel birleşme olamayacağı için normal yolla gebelik gerçekleşmesi de mümkün olamaz.

Vajinismuslu bir kadının gebe kalma potansiyeli vajinismusa bağlı olarak bozulmuş değildir, yalnızca mekanik bir engel vardır. Dolayısıyla cinsel birleşme (penisin vajinaya girişi) yoluyla rahim içine ulaştırılamayan sperm hücreleri başka yolla ulaştırılırsa (tıbbi tedavi) gebelik elbette olacaktır. Ancak bu ETİK OLMAYAN BİR TIBBİ DAVRANIŞ OLUR. Doğru ve uygun olan seçenek önce vajinismusun tedavi edilmesi sonra gebelikle ilgili tıbbi işlemlerin yapılmasıdır (gerekirse)..Çünkü VAJİNİSMUS TÜMÜYLE TEDAVİ EDİLEBİLEN BİR TIBBİ DURUMDUR.

Kesinlikle düzelmez. Hem uluslararası bilim dünyasında hem de ülkemizde yapılmış araştırmalarda vajinismuslu olguların %5-10’u tedavi için başvurduğunda, cinsel birleşme gerçekleşmemiş olmasına karşın, gebe kalmış ve doğum yapmıştır (çoğu sezaryen ile). Olgularımız arasında vajinismuslu olup normal yolla doğum yapmış kişiler dahi vardır. Ancak gebelik ve doğum sonrasında sorunun doğum öncesinde olduğu gibi devam ettiği görülmektedir.

Cinsel birleşme korkusunu bilinç düzeyinde yaşayan (farkındalığı olan) ve farkındalığı olmayan vajinismuslu kişi tiplerinden söz edilebilir. Farkındalığı olan kişiler cinsel birleşme girişimine ilişkin korku ve endişelerini ifade eder. Girişimde bulunmaktan kaçınırlar. Tedavi arayışında bulunurlar. Diğer gruptakiler ise cinsel birleşmeye ilişkin korku ve endişelerinin bilinç düzeyinde farkında değildirler. Tepkileri daha çok bedenseldir. Kendileri için tedavi arayışında bulunmazlar. Genellikle cinsel birleşmeyi eşleri/partnerleri nedeniyle gerçekleştiremediklerini düşünmektedirler.

“Cinsel soğukluk” (firijidite) kavramı günümüzde kullanılmamaktadır. Onun yerine “cinsel istek azlığı ya da kaybı” şeklinde bir tanımlama vardır ve bu vajinismustan tümüyle farklıdır. Vajinismuslu kadınların çoğunun cinsel istekleri normal düzeydedir, uyarılabilir ve orgazm olabilirler.

Çoğu vajinismus hastasında başka özgül FOBİLER de görülmektedir. En sık rastlananlar:

• Normal doğum, jinekolojik muayene, doktor, dişçi korkusu

• Evde yalnız kalmak, karanlıkta kalmak, kapalı yer korkuları

• Çeşitli hayvan korkuları: Özellikle kedi-köpek, böcek, kuş, yılan, fare vb.