|
Judith Herman (1992) karmaşık travma sonrası stres bozukluğunu şu biçimde tanımlamıştır:
-
Uzun süre totaliter kontrol altında bulunma öyküsü ( tutsaklık, savaş mahkumu, konsantrasyon kampından sağ kalanlar, bazı dini kültlerin üyeleri, aile içi şiddet, çocukluk-çağı fiziksel ya da cinsel istismarı ya da organize cinsel sömürüye maruz kalmak gibi)
-
Duygulanımın düzenlenmesinde değişiklikler
-
Bilinç değişiklikleri
-
Travmatize edici olaylar için amnezi ya da hipermnezi
-
Geçici disosiyatif epizodlar
-
Depersonalizasyon/derealizasyon
-
Yeniden yaşama
-
Kendilik algısında değişme
-
Çaresizlik duyumu ya da insiyatifsizlik
-
Utanma, suçluluk ve kendini suçlama
-
Kirlenmiş ya da yaftalanmış olduğu hissi
-
Başkalarından bütünüyle farklı olduğu (özel olduğu, tam yalnızlık, insan olmadığı, başka kimsenin anlayamayacağı) hissi
-
Saldırganı algılamada değişme
-
Saldırganla ilişkisiyle aşırı uğraşı (intikamı da kapsar)
-
Saldırgana gerçekdışı aşırı güç atfetme
-
Hoşnut edilmeyi paradoksal yüceltme
-
Özel ya da doğaüstü ilişki hissi
-
Saldırganın inanç sistemini ya da rasyonalizasyonlarını onaylama
-
Başkalarıyla ilişkide değişiklikler
-
Yalıtılmışlık ve geri çekilme
-
Yakın ilişkileri sonlandırma
-
Tekrar tekrar koruyucu arama (yalıtım ve çekilme ile yer değiştirebilir)
-
Kalıcı güvensizlik
-
Kendini korumada yineleyen yetersizlik
-
Anlamlandırmada değişiklikler
N.Türksoy K
|